×
Van Dam Estates: Dé GIPE gecertificeerde Nederlandstalige makelaar in Zuid-Spanje

Elche

Elche - Van Dam Estates
Costa Blanca Zuid

 

Inwoneraantal:
230.625 (2018)

Vlag:

Tot Elche behoren:

  • El Altet
  • La Marina
  • Los Arenales del Sol
  • Gran Alacant
  • Nog een aantal dorpen en gehuchten

Lokatie: 11 km van kust
Vliegveld: 26 km (Alicante)
Torrevieja: 47 km
Orihuela Costa: 50 km

Elche in Vogelvlucht:

Elche een stad van Palmen, historie en schoenen

Elche is na Alicante de grootste stad in de provincie en qua inwoneraantal de 20ste in Spanje. Het is daarom niet vreemd dat de stad met Europa's grootste palmenbos bezoekers veel te bieden heeft. Gelegen in het hart van de Costa Blanca is Elche een stad waar uitersten elkaar treffen. Een stad die trots terugblikt op een rijk en turbulent verleden en tegelijkertijd vol vertrouwen bouwt aan een moderne toekomst. De blik voorwaarts vinden we in drie universiteiten, een groot congrescentrum, moderne winkelcentra en een schoenenindustrie die nergens in Europa zo groot is en zo floreert als in deze historische stad. Sommige cijfers over Elche nemen duizelingwekkende proporties aan. Ruim 200.000 palmbomen doen recht aan de stads slogan van een 'Mediterrane oase'. Meer dan 1.000 (!) schoenenfabrieken voorzien de lokale economie van een meer dan gezonde inkomensstroom. Nog zo'n indrukwekkend cijfer: het grondgebied van Elche beslaat 326 km2 en is daarmee bijna het dubbele van de provinciehoofdstad Alicante. Twintig dorpen en gehuchten in het omvangrijke, veelal agrarische, achterland vallen onder de bestuurlijke verantwoordelijkheid van de stad. 

Wie Elche zegt, denkt waarschijnlijk eerst en vooral aan de stad. Maar Elche is ook een negen kilometer lange kuststrook, die sommige van de meest ongerepte stranden met een lange duinenrij aan de Costa Blanca heeft. Van El Altet, via Arenales del Sol naar El Pinet en La Marina weet Elche badgasten net zo zeer op hun wenken te bedienen als degenen die op zoek zijn naar eeuwenoude monumenten, traditie en cultuur. Of, zoals u wilt, een nieuw paar schoenen.

En ook natuurliefhebbers zullen wellicht verbaasd zijn over wat Elche hen te bieden heeft. Naast het palmenbos en de natuurlijke rijkdom van de Vinalopo rivier, die de stad doorklieft, is het El Hondo natuurreservaat een belangrijke trekker. Dit watergebied op de grens tussen Elche en Crevillente is samen met de zoutmeren rond Torrevieja van grote ecologische waarde voor de provincie. Op een oppervlakte van 2.387 hectare kunnen wandelaars genieten van de rijkdom aan flora en fauna in deze 'wetlands'.

Het Clot de Calvany natuurgebied vlakbij Santa Pola is eveneens van grote natuurlijke waarde en vol met diersoorten. De campo rond Elche zorgt voor een gezonde inkomstenstroom uit agrarische producten. De meest voorkomende zijn: dadels, granaatappelen, vijgen, sinaasappelen, citroenen, amandelen en verschillende groentesoorten.

Geschiedenis

Elche is een van de weinige steden die bezoekers nog heel veel van haar historie kan tonen op de exacte plaats waar die geschiedenis plaatsvond. Het archeologisch gebied La Alcudia is waar de wieg stond van hedendaags Elche. Het tien hectare grote gebied grenst aan het enorme palmenbos en ligt drie kilometer ten zuiden van de stad. Voor iedereen die interesse heeft in archeologische vondsten is La Alcudia een bijzondere locatie, die om verschillende redenen als een van de belangrijkste vindplaatsen in een wijde omgeving wordt gezien.

Een van de redenen is dat in het museum annex informatiecentrum zo'n 3.000 objecten zijn tentoongesteld die op de locatie zijn gevonden. Heel veel van die vondsten hebben een grote artistieke waarde. Dit is bovendien de plek waar Elche's visuele symbool, de Dama de Elche, in 1897 werd opgegraven. De 56 centimer hoge buste is ongetwijfeld de meest tot de verbeelding sprekende vondst. Het beeld dat uit kalksteen is gehouwen is een meesterwerk van Iberische kunst. Het dateert van de 5de tot de 4de eeuw voor Christus. Geruime tijd had de buste een centrale plek in een expositie in het Louvre museum in Parijs.Tegenwoordig is het gehuisvest in het nationaal archeologisch museum in Madrid, maar een levensgrote reproductie is te zien op het Glorieta plein in de stad.

Maar misschien het meest belangwekkend voor zowel mensen met interesse in geschiedenis als archeologie is dat het leven van 6000 jaar in chronologische volgorde de revue passeert. De oudste vondsten hier gaan maar liefst terug naar de Neolitische periode zo'n 5000 jaar voor Christus. Vervolgens vestigden de Iberiërs, Cartageners, Romeinen, Christenen en de Moslims zich in La Alcudia. Al deze culturen onderkenden het belang van het gebied en lieten uiteindelijk belangrijke sporen na, die nog steeds kunnen worden bewonderd.

In de latere tijd dat La Alcudia werd bewoond, begon ook de stad op zijn huidige lokatie voorzichtig gestalte te krijgen. De Romeinen gaven Elche de naam Colonia Iulia Ilici Augusta en brachten economische voorspoed. Nog voorspoediger verging het Elche tijdens de Moorse overheersing. Onder islamitische controle werd de Vila Murada (de Ommuurde stad) gebouwd. Een blijvende bijdrage aan de plaatselijke economie leverden de bezetters met hun complex irrigatiesysteem, waarvan niet alleen het palmenbos maar de hele agrarische sector tot op heden volop profiteren.

Het voorlopig laatste hoofdstuk in de turbulente geschiedenis van Elche begon in het midden van de 19de eeuw toen schoorvoetend de eerste stappen werden gezet in de nu zo belangrijke schoenenindustrie. Het stuwde de stad zowel economisch als cultureel op in de vaart der volkeren en hielp het zich te ontwikkelen tot de bruisende stad die Elche nu is. 

De Stad

Bijna 35% van de totale bevolking van Elche is onder 30 jaar. Dat maakt het een heel jonge stad. Logisch dat het bruist van de activiteiten. Vooral het centrum is gezegend met een breed aanbod aan terrasjes, bars, cafe's en restaurants. Het uitgaansleven kent ook een grote verscheidenheid aan live muziek in clubs en cocktailbars. Tegelijkertijd heeft Elche oog voor de oudere, en soms minder valide, bezoekers. In 2008 ontving het de koningin Sofia prijs voor toegankelijkheid van toeristische voorzieningen. De stad heeft veel geld en energie gestoken in een zo vriendelijk mogelijk beleid voor rolstoelgebruikers. Grote delen van het centrum zijn voetgangerszones zonder stoepranden en in openbare gebouwen zijn waar mogelijk vervelende barrières verwijderd.

Veel van de bezienswaardigheden liggen in de directe omgeving van het enorme stadspark. Deze groene long van Elche ligt direct langs de dominante Vinalopo rivier, die de stadsdelen via veel bruggen met elkaar verbindt. Het park wordt, hoe kan het ook anders voor Europa's palmenhoofdstad, gedomineerd door deze schaduwverwekkende bomen. Gedurende de warmere maanden worden in het park regelmatig live concerten gehouden. Het bezoekerscentrum in het stadspark is het logische startpunt voor nieuwkomers in de stad. In een markant gebouw met een orientaalse koepel wordt een audiovisuele presentatie gegeven over Elche waarbij de geschiedenis, tradities, cultuur, feesten en de lokale economie allemaal de revue passeren. Informatieborden geven bezoekers extra informatie.

Op loopafstand van het populaire park treft men de volgende bezienswaardigheden aan:

  • De basiliek van Santa Maria. Dit gebedshuis is een fraai voorbeeld van Valenciaanse barok architectuur. De facade wordt opgesierd met gedetailleerde sculpturen bij de ingang. De blauwe koepel is een ander in het oogspringend detail van de basiliek, die hier sinds 1784 staat. De voorgeschiedenis van de locatie waarop Santa Maria is gebouwd, is een langdurige. Op de plek stond er tijdens de Moorse overheersing tot 1334 een moskee. Later werd er eind 1400 een kerk gebouwd, die weer plaats maakte voor een grotere kerk in 1556. Deze stortte in 1672 na hevige regenval ineen, waarna werd begonnen met de bouw van de basiliek zoals we die nu kennen.
  • De Calahorra toren. Deze verdedigingstoren uit de 12de eeuw is het enige gebouw van de oude stadsmuur dat nog overeind staat uit deze periode van islamitische overheersing. Het gebouw behoort tot een reeks van soortgelijke torens die er destijds waren. De Calahorra toren heeft in de loop der tijd verschillende functies gehad: uitkijktoren, gouverneurshuis, graanopslagplaats en woning voor edelen en belangrijke families.
  • De Arabische baden. Deze dateren uit 12de eeuw en waren een belangrijk onderdeel van het dagelijkse leven in de moslimwereld. De baden in Elche behoren tot de best geconserveerde in hun soort in de regio.
  • Archeologisch museum. Gehuisvest in het gerestaureerde Altamira paleis wordt hier uitgebreid ingegaan op Elche's lange geschiedenis. Aan de hand van verschillende thema's wordt de bezoeker meegevoerd in een wandeling door de eeuwen. Hoewel de oudheid centraal staat, maakt het museum ook gebruik van hypermoderne technologieën zoals interactieve presentaties en audiovisuele shows om het verleden weer tot leven te brengen.
  • Museum de la Mara de Deu. Dit is gewijd aan de Maria Hemelvaart. De Maagd Maria is de patroonsheilige van Elche. Dit museum van heilige kunst, die betrekking heeft op het Bijbelverhaal, omvat onder andere zilveren voorwerpen, schilderijen, kledij en documenten.
  • Museum van de 'Mystery Play'. Naast het palmenbos is het Mystery Play, ofwel Elche's raadselachtige toneelstuk, een van de drie vermeldingen op UNESCO's werelderfgoedlijst. In dit museum wordt getracht de enorm belangrijke rol van dit fenomeen toe te lichten en in een historisch kader te plaatsen. Voor meer informatie lees hier over onder het hoofdstuk Feesten.

Een gemakkelijke manier om de hoogtepunten in het oude centrum te zien, is door gebruik te maken van de regelmatige tours met gidsen. Deze duren ongeveer anderhalf uur.

Net iets buiten het centrum is de Huerta del Cura een andere belangrijke bezienswaardigheid. Deze bijzondere tuin is de plek waar de fameuze Imperial Palm kan worden bewonderd met zeven zijscheuten. De tuin is een oase van rust waar palmsoorten uit de hele wereld en schitterend gecultiveerde cactusgebieden zijn samengebracht rond fraaie vijvers.

Cultuur

Wie zich wil verdiepen in de rijke cultuur van Elche kan aan de hand van een reeks musea uiteenlopende invalshoeken kiezen, die allemaal een gedeelte van het totale verhaal vertellen. Naast de al genoemde musea in het stadscentrum is een kijkje in de volgende musea aan te bevelen:

  • Pucol Schoolmuseum. Dit museum in een gehucht dat tot Elche behoort is uitgegroeid van een eenvoudig schoolproject tot de stads derde vermelding op UNESCO's werelderfgoedlijst. Het begon in 1969 met een simpel idee van een leerkracht om de leerlingen met een speciaal project te onderwijzen over het leven in het agrarisch gebied rond Elche. Het werk en de tradities stonden daarin centraal. Verder werd ingegaan op de snelle veranderingen in de manier van leven als gevolg van mechanisering en het verdwijnen van oude ambachten. Uit dit idee is het grote museum voortgekomen met veel expositiehallen, 90.000 objecten, archieven en workshops. Het traditioneel culture centrum omvat nu bijna alle aspecten van het leven in en rond Elche in voorbije jaren. 
  • Palmenbos museum. Elche's trots wordt uitgelegd in dit museum. Gesitueerd in een traditioneel huis vlakbij de Huerta del Cura tuin wordt ingegaan op het ontstaan, de geschiedenis, de ontwikkeling en de cultuur die het 200.000 bomen tellende palmbos de stad heeft gebracht. Aan de hand van thematische uitstallingen wordt het volledige verhaal verteld. Een kijkje in het museum zal voor velen een introductie zijn voor een bezoek aan het palmenbos zelf. In het gebied is een route uitgezet van 2,5 kilometer. Tijdens die wandeling kan men een betere waardering krijgen voor de ingenieuze wijze waarop  de Arabische overheersers het bos vele eeuwen geleden ontwikkelden met geavanceerde irrigatietechnieken, die nu nog steeds worden gebruikt. Het voortdurende succes van Europa's grootste palmenbos heeft zeker bijgedragen aan UNESCO's besluit het op de werelderfgoedlijst te plaatsen.
  • Prehistorisch museum. De tijd van de dinosaurussen wordt nieuw leven ingeblazen in dit museum. In drie zalen zijn 1.200 fossielen te bewonderen zoals skeletten van dinosaurussen, een gigantische onderkaak van een mastodont en overblijfselen van de oudste voorloper van het stekelvarken. Bijzonder is een drie dimensionale en interactieve video die bezoekers een kijkje gunt in het leven op de zeebodem zo'n 500 miljoen jaar geleden. De video is gebaseerd op fossielen die uit die tijd zijn gevonden.
  • Museum van de moderne kunst. Dit museum is een initiatief van lokale kunstenaars. In samenwerking met het gemeentebestuur zijn sinds 1980 op vier verdiepingen zo'n 150 moderne kunstwerken te zien. De collectie omvat schilderijen, beeldhouwwerken, ceramische kunst en zogenaamde grafische kunst die het sociaal realisme van de 'zwarte periode' vertegenwoordigt. Meer moderne beeldhouwwerken, onder de noemer Elche Art Space, kunnen worden bewonderd op de promenade bij het stadspark.

Feesten en festivals

Het mysterie van Elche is een religieuze middeleeuwse voorstelling, die de Maria Hemelvaart uitbeeldt. De twee dagen durende opvoering van dit authentieke overblijfsel van een middeleeuws liturgisch drama vindt plaats in de Santa Maria basiliek. Beide dagen (14 en 15 augustus) zijn de jaarlijkse hoogtepunten van het culturele leven in Elche. Het volledig gezongen spektakelstuk is dankzij het unieke karakter, de plaats op UNESCO's werelderfgoedlijst en de vernuftige stellages in de basiliek een theateroptreden dat zelfs internationale interesse heeft.

Het mysterie heeft een eeuwenoude voorgeschiedenis. Zelfs toen in 1632 theatervoorstellingen werden verboden, greep de toenmalige paus in om voor het mysterie van Elche een uitzondering te maken. De muziek gedurende de twee avonden is gebaseerd op middeleeuwse, Renaissance- en barokmelodieën en omvat klaag- en koorzang. Wie nog niet voldoende gegrepen wordt door de spectaculaire verbeelding van de Maria Hemelvaart, gaat wellicht wel overstag door de complexe technische foefjes die worden uitgevoerd om zowel het aardse als het hemelse bestaan te tonen. Door een vals plafond in de koepel van de basiliek aan te brengen, wordt op geloofwaardige wijze Maria's tocht naar de hemel uitgebeeld.

Tijdens de drie dagen voorafgaand aan de voorstelling worden in de basiliek generale repetities gehouden.

Het mysterie van Elche staat ook centraal in een reeks feestelijke activiteiten die in augustus rond de Maagd Maria, de beschermvrouw van de stad, worden gehouden. In de nacht van Alba, die op 13 augustus om elf ur begint, wordt overal in de stad vuurwerk afgestoken vanaf de daken van woningen. Dat gaat een uur lang door. Het uiteindelijke hoogtepunt is als de gigantische 'palmboom van de maagd' in de lucht verschijnt.

De nacht daarna is La Roa nacht. Alle bars en nachtclubs brengen hun nering naar buiten. De hele nacht tot aan het ochtendgloren is het een wild feest van alcohol, muziek en dansen in de straten van Elche.

Zelfs het jaarlijkse feest van de Moren en Christenen is ingeroosterd als onderdeel van de 'Maria vieringen'. Van 8 tot 12 augustus worden verschillende parades gehouden, die vieren dat de christenen eeuwen geleden de Moorse overheersers versloegen. Naast de kleurrijke muzikale parades en de 'schijngevechten' tussen de twee strijdende partijen is een element van de viering net een tikkeltje anders dan in andere steden en dorpen. Zo wordt het moment nagespeeld dat veel Moren zich tot het christendom bekeerden. 

Hier is een greep uit de vele andere feesten en festivals:

  • De Paasweek in maart of april heeft grotendeels dezelfde activiteiten als in andere steden en dorpen. Dat betekent veel religieuze processies rond de kruisiging en de wederopstanding van Jezus. Een onderscheid met andere vieringen is de prominente rol van de witte palmen, die door handwerkslieden tot ware kunstwerken zijn getransformeerd. Eveneens een tikkeltje anders is de zogenaamde Halleluja processie ter gelegenheid van de wederopstanding. In heel de stad strooien bewoners gekleurde papiertjes vanaf hun balkonnen in de straten. Dat mondt uit in een bontkleurige en blije atmosfeer in de stad.
  • De tradities, gewoonten en het dagelijks leven van de oude culturen die zich ooit in Elche vestigden worden in augustus een week lang nieuw leven ingeblazen. In het stadspark wordt die geschiedenis gereconstrueerd met deelnemers die in de kleding uit die tijd militaire en andere historische evenementen naspelen. Elke dag zijn er ook theatervoorstellingen en kinderspelletjes.
  • Een middeleeuwse markt wordt jaarlijks in oktober/november gehouden. Temidden van de stalletjes met allerlei handwerk producten en eten uit die tijd trekken straatkunstenaars, muzikanten en jongleurs door de straten. Er zijn ook altijd workshops waar bezoekers zich kunnen bekwamen in oude ambachten.
  • In de vroege ochtend van 28 december trekken duizenden inwoners in een pelgrimstocht naar het strand om de aankomst van de Maagd Maria te vieren. Volgens de overlevering zou heel lang geleden een kist met daarin een beeltenis van de Maagd op het strand zijn aangespoeld. In de kist zouden ook instructies zijn geplaatst voor de manier waarop het Mysterie van Elche zou moeten worden opgevoerd.
  • Het La Alcudia theaterfestival is een bijzonder festival dankzij vooral de unieke locatie. Klassieke theaterstukken worden gedurende zeven avonden in juli namelijk opgevoerd in het archeologisch gebied La Alcudia. In het hart van de plek waar in de loop der tijd een duizenden jaren oude geschiedenis is blootgelegd en in kaart gebracht, dient het Romeinse Forum als een natuurlijk 'podium' voor deze producties. Dankzij een groot aantal sponsors kunnen zo'n kleine 400 bezoekers per avond genieten van deze voorstellingen. De acteurs en actrices worden ter plekke bijgestaan door een live orkest. Toegang tot La Alcudia is steeds vanaf acht uur 's avonds zodat men eerst kan ronddwalen in het gebied en het informatiecentrum kan bezoeken. De optredens, compleet met een diner, beginnen dan om tien uur.
  • Het Elche gitaarfestival wordt jaarlijks gehouden. Zeven avonden lang worden er eind juli concerten gegeven. Hoewel ook andere instrumenten worden gebruikt,, neemt de gitaar steeds de centrale rol in. Artiesten uit binnen- en buitenland en nieuw talent komen jaarlijks naar Elche. Alle concerten worden in de buitenlucht gehouden op verschillende locaties in de stad.
  • Het Elche jazzfestival is in de tien jaar van haar bestaan uitgegroeid tot een muzikaal gebeuren van formaat. Gedurende vijf avonden in meestal eind juli/begin augustus worden er optredens verzorgd door zowel Spaanse als internationale jazz-acts. De concerten vinden plaats in het theater van Elche en op enkele andere locaties.

Op de jaarkalender in Elche prijken verder een tapasfestival, een festival van onafhankelijke filmmakers en een feest rond theater- en straatkunst.

Sport en vermaak

Elche heeft een interessante manier ontwikkeld om een bezoek ook voor jongere kinderen leuk te maken. In de vorm van

het stripfiguur Ili Palmir is een Indiana Jones-achtig personage in het leven geroepen, die kinderen bijstaat in twee verschillende avonturen. De eerste is de zoektocht naar tientallen eieren van vriendelijke draken, die in de stad kunnen worden gevonden. Het tweede avontuur heeft ook een gedeeltelijk leerzaam aspect. De jonge deelnemers volgen samen met Ili Palmir de sporen uit het verleden van Elche. Op die manier maken zij op speelse wijze kennis met de tijd van de dinosaurussen, de palmenbossen, de middeleeuwse stad en de moderne tijd.

Voor kinderen en het hele gezin zijn de trips met de toeristentrein bedoeld. Deze start in het grote stadspark. Ook het middeleeuwse centrum en het palmenbos worden aangedaan. Een andere treinreis kan worden ondernomen in een miniatuurtrein bij het station van Torrelano. Daar kan ook een expositie van oude treinmotoren worden bezocht.

Het avonturenpark Multiaventura mikt met een reeks verschillende activiteiten op alle leeftijdsgroepen. Een gemakkelijk parcours is speciaal bedoeld voor kinderen vanaf vier jaar. Oudere kinderen en volwassenen kunnen hun 'kunsten' botvieren op lastiger parcours, ziplijnen en een grote klimmuur.

Een heel ander park is het Rio Safari Elche. Dit is het leefgebied van bijna honderd verschillende diersoorten uit vrijwel alle windstreken. Bezoekers kunnen zich te voet of in een treintje voortbewegen in het park. Er zijn veel grotere dieren te zien zoals: leeuwen, lama's, bisons, antilopen, giraffen en jaguars. In Rio Safari is ook een waterpark, een trampolinegebied en een parcours voor go karts.

Een bijzondere manier om Elche en omgeving te ervaren is vanuit de lucht. Ballonvaarten zijn populair in de regio en geven een avontuurlijke kijk op de stad, het palmenbos, het agrarisch gebied en de omliggende dorpen.

Elche heeft verscheidene sportfaciliteiten voor een grote variatie aan sporten. Het grootste complex is vernoemd naar Juan Angel Romero en heeft onder andere een verwarmd zwembad van olympische afmetingen. De club deportivo squash is zowel voor beoefenaars van deze balsport als dat het onderdak geeft aan een ijsbaan, die het hele jaar open is.

In de stad wordt ook elk jaar een halve marathon gehouden en voor de echte doorzetters is de zogenaamde Transilicitana een overweging waard. Tijdens dit evenement moeten de deelnemers een parcours van 100(!) km door Elche en omgeving wandelend of hollend afleggen. Zij moeten dit in maximaal 24 uur voltooien.