In Spanje bestaan er drie vormen van verhuur:
Alleen toeristische verhuur kan — onder voorwaarden — worden beperkt of verboden door een gemeenschap van eigenaren (Comunidad de Propietarios), zoals geregeld in artikel 17.12 van de Spaanse Ley de Propiedad Horizontal.
Toeristische verhuur betreft doorgaans kort verblijf met een commercieel karakter, vaak aangeboden via platforms zoals Airbnb, Booking.com of vergelijkbare kanalen. Ook directe verhuur aan toeristische gasten valt hieronder, zelfs zonder gebruik van online platforms.
Hoewel het idee van een verbod op toeristische verhuur rustgevend lijkt, leidt het in de praktijk vaak tot verwarring en onduidelijkheid. Het verschil tussen toeristische gasten, familieleden of vrienden van eigenaren is aan de buitenkant niet te zien. Handhaving is daardoor lastig en kan ontaarden in ongewenste sociale controle binnen de community.
Bovendien lost een verbod overlast niet vanzelf op. Uit onze praktijkervaring van meer dan tien jaar blijkt dat overlast even vaak veroorzaakt wordt door familie of eigenaren zelf als door toeristische gasten. Een verbod is dus geen garantie voor rust of orde.
Sterker nog: bij officiële toeristische verhuur zijn de regels strikter, en is er voor de community meer grip. Denk aan duidelijke procedures bij overlast, verplichte keyholders, registraties en meldingen bij de autoriteiten. Bij seizoensverhuur of langetermijnverhuur is dit allemaal minder goed te handhaven.
Voor veel eigenaren is het belangrijk om flexibiliteit te behouden in het gebruik van hun woning. Wanneer toeristische verhuur wordt verboden, beperkt dit de gebruiksmogelijkheden én heeft dit vrijwel altijd een negatieve impact op de verkoopbaarheid van de woning.
Potentiële kopers — zeker in toeristische regio’s — willen weten of verhuur toegestaan is. Als dit niet het geval is, zal een woning minder interessant zijn en dus een lagere verkoopprijs opbrengen.
Op macro-niveau heeft een verbod op toeristische verhuur nog bredere gevolgen. Minder toeristen betekent minder bestedingen in de lokale economie. Horeca, winkels en andere voorzieningen draaien grotendeels op tijdelijke bezoekers. Als steeds meer communities toeristische verhuur verbieden:
Een gezonde balans tussen vaste bewoners en toeristen is essentieel voor levendige, goed onderhouden wijken.
In plaats van een verbod, pleiten wij voor duidelijke spelregels binnen de community. Daarmee blijft verhuur mogelijk, zonder dat dit ten koste gaat van de leefbaarheid. Voorbeelden van effectieve regels:
Belangrijk: bij officiële toeristische verhuur heeft de community samen met de politie meer mogelijkheden om op te treden bij overlast. Bij andere vormen van verblijf (zoals seizoensverhuur of vrienden/familie) zijn die mogelijkheden beperkt.
Toeristische verhuur is in Spanje onderworpen aan strikte regels. In de regio Murcia is onder andere vereist:
Dit alles zorgt ervoor dat de verhuur transparant en controleerbaar verloopt — in het voordeel van zowel bewoners als toeristen.
Het verbieden van toeristische verhuur lijkt een eenvoudige oplossing, maar brengt op juridisch, praktisch en economisch vlak grote nadelen met zich mee. Het beperkt de vrijheid van eigenaren, vermindert de woningwaarde, en kan op termijn de leefbaarheid en economie van de regio ondermijnen.
Een verstandig en toekomstbestendig beleid richt zich op duidelijke regels en verantwoordelijkheden in plaats van uitsluiting. Daarmee beschermen we de gemeenschap én houden we onze regio aantrekkelijk en levendig voor iedereen.