Niet alle gerechten en etenswaar waarvoor Spanje bekend is, zijn ook buiten de landsgrenzen populair. Tapas, paella, chorizo en seranoham vinden veel waardering in culinaire kringen. Maar voor de koude soep gazpacho halen velen buitenlanders de schouders op. Koud en soep is in de ogen van velen geen gouden combinatie. Misschien heeft dat wat te maken met de doorsnee kant en klaar gazpacho's die Spaanse supermarkten in hun schappen hebben. Deze koude soepen zijn niet vers en hebben het recept van de simpelste basis gazpacho. Dat is weinig uitnodigend.
Wie het nuttigen van een koude soep tijdens de warme zomermaanden op zich niet zo'n slecht idee vindt, zal aangenaam verrast zijn te weten dat gazpacho veel gevarieerder kan zijn dan de traditionele mix die supermarkten aanbieden. Deze bestaat uit oud brood, tomaat, komkommer, paprika, knoflook, olijfolie, wijnazijn en water, die in een blender zijn samengevoegd. Deze versie van de soep, die in de 19de eeuw Andalusische gazpacho werd genoemd, heeft sindsdien al veel veranderingen ondergaan. Elke regio in met name zuidelijk en centraal Spanje heeft allerlei lokale aanpassingen en verfijningen toegevoegd aan het recept.
Dat maakt gazpacho veelzijdiger, en wellicht voor veel Spanjegangers aantrekkelijker dan zij aanvankelijk dachten. Zo zijn er regionale gazpachos die tegenwoordig de volgende ingredienten gebruiken: avocado, ham, amandelen, peterselie, druiven, meloen, aardbeien, vleesbouillon en zeevruchten.
Voor Spanjaarden blijft gazpacho een gerecht in ontwikkeling. In de loop der jaren worden ook steeds meer garneringen bij een gazpacho geserveerd zoals hard gekookte eieren, gemalen komijn met mint en stukjes sinaasappel. Wie gazpacho eens een kans wil gunnen, zijn er tegenwoordig legio receptenboeken die volledig aan deze koude soep zijn gewijd.